Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Hedeflerine 5 Yıl Kaldı: UN Women Raporu Uyarıyor

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve BM Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi (UN DESA) tarafından yayımlanan “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 2025 Durum Raporu”, kadınların ve kız çocuklarının küresel ölçekte eşitlikten geri adım attığını ortaya koydu. Rapora göre, mevcut eğilimler sürerse, 2030 yılına gelindiğinde 351 milyon kadın ve kız çocuğu hâlâ aşırı yoksulluk içinde olacak ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, özellikle Toplumsal Cinsiyet Eşitliği hedefi (SKA 5) gerçekleştirilemeyecek.

Raporda öne çıkan veriler arasında, kadınlarda aşırı yoksulluk oranının 2020’den bu yana yüzde 10 seviyesinde sabit kalması, 676 milyon kadının ölümcül çatışmaların yakınında yaşaması ve 2024’te 64 milyondan fazla kadının gıda güvensizliği ile karşı karşıya kalması bulunuyor. Ayrıca, iklim değişikliği ve yapay zekâ uygulamaları gibi küresel krizlerin mevcut eşitsizlikleri derinleştirdiği vurgulanıyor.

UN Women İcra Direktörü Sima Bahous, raporu değerlendirirken, toplumsal cinsiyet eşitliğine öncelik veren ülkelerin toplumları ve ekonomileri ileriye taşıdığını belirterek, altı öncelikli alanı açıkladı: dijital devrim, bakım emeği ve ekonomisi, şiddetin sona erdirilmesi, iklim adaleti, karar alma mekanizmalarına eşit katılım ve insani krizler, güvenlik ve barış inşası. Bahous, genç kadınların ve kız çocuklarının sesini yükseltmenin önemine dikkat çekti.

BM DESA Genel Sekreter Yardımcısı Li Junhua ise, toplumsal cinsiyet eşitliği taahhütlerinin yerine getirilmesi için 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’ne ulaşmada sadece beş yıl kaldığını vurguladı.

Raporda, medyada kadınların temsiline ilişkin çarpıcı veriler de yer aldı. Uluslararası İletişim Hakları Örgütü (WACC) ve UN Women’ın desteklediği Küresel Medya İzleme Projesi’ne göre, haberlerde yer alan kadın oranı yalnızca yüzde 26. Kadınlara yönelik şiddet haberleri ise neredeyse hiç yer bulamıyor.

Olumsuz tabloya rağmen bazı ilerlemeler de kaydedildi: Geleneksel haber makalelerinde muhabirlerin yüzde 41’i kadın ve kadın gazeteciler tarafından hazırlanan haberlerde kadınların konu olma oranı erkek gazetecilere göre daha yüksek.

Raporda, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik yatırımların toplum ve ekonomi üzerindeki dönüştürücü etkisine dikkat çekilirken, dünya liderleri acil eyleme ve kapsamlı taahhütlere çağrıldı.